
Сулайман – Тоо
Сулайман-Тоого кош келиңиздер! Сулайман-Тоо – Оштун визиттик картасы. Шаарга кайсы тараптан кирсеңиз да, тарыхый борбордон анын сыймыктануу менен көтөрүлүп турган мүнөздүү караанын көрө аласыз.
Дал ушул Сулайман-Тоонун этегинде байыркы Ош шаары пайда болгон. Археологдор тоонун түштүк капталдарындагы тектирчелерден биздин заманга чейинки 2-миң жылдыктын аягы – 1 миң жылдыктын башында Чуст маданиятынын Ош конушунун болгондугунун төгүнгө чыгарылгыс далилдерин табышкан.
Хандыктар, империялар алмашты, башкаруучулар келишти, кетишти, бир гана Сулайман-Тоо көптөгөн муундар үчүн багыт болуп калуу менен бирге өзүнүн маанилүүлүгүн жана касиетин эч качан жоготкон жок.
Кызыктуу факт. XVI кылымга чейин тоо Бара-Кух деп аталып келген, Сулайман-Тоо деп кийин аталып калган. Бирок, бул жагдайга карабастан, айтылып келген лакаптарда жана уламыштарда тоо Библия падышасы Сулаймандын (Соломон) аты менен тыгыз байланышта болгон. XIX-XX кылымдардагы тарыхый хроникаларда “Сулайман так” деп да аталып келген, бул “Сулаймандын тагы” дегенди түшүндүргөн. Ал чындыгында шаардын үстүнөн так сыяктуу көтөрүлүп, Фергана өрөөнүнүн түштүк-чыгыш четин кайтарып тургандай көрүнөт.
Турдун локациялары
- Таш бетиндеги сүрөттөрОштун миң жылдык тарыхынын айкын күбөсү болгон петроглифтер Сулайман-Тоонун дээрлик бардык жеринде кездешет. Алар көбүнчө бардык беш чокунун түштүк, чыгыш, түштүк-чыгыш жана түштүк-батыш капталдарында кездешет.
- Могол империясынын негиздөөчүсү Бабурдун бөлмөсүБул Сулайман-Тоодогу эң белгилүү тарыхый эстелик! Бул Индустан жарым аралындагы моголдордун империясынын негиздөөчүсү Захир ад-дин Мухаммед Бабурдун бөлмөсү. Мусулмандар бул бөлмөнү зыяратчылар ибадат кылуучу жана эс алуучу чакан үжүрө же медресе бөлмөсү деп аташкан.
- Сулайман-Тоодогу чокулар жана үңкүрлөрСулайман-Тоо – узундугу 1 140 метр, туурасы 569 метр болгон, Фергана өрөөнүнүн түштүк-чыгыш бөлүгүндө, деңиз деңгээлинен 1 000 метрден ашык бийиктикте, Оштун тарыхый борборунда жайгашкан беш баштуу акиташ калдыгы.
- Рушан үңкүрүндөгү музей1978-жылдын июль айынын ысык бир күнүндө Сулайман-Тоодо 752 чарчы метр экспозициялык аянттагы 13 үңкүрдө жайгашкан тарыхый-аймак таануу музейи ачылган!
- Башталыш. Ош конушу1967-жылы Ош облустук край таануу музейинин советке чейинки тарых бөлүмүнүн башчысы Елена Дружинина Сулайман-Тоонун түштүк этегинен теги жана жазуусу боюнча чуст маданиятына окшош керамика буюмдарынын фрагменттерин таап алган. Бул археологиялык табылгадан Оштун 3000 жылдык тарыхын эсептөө башталган.
- Сулайман-Тоодогу От дарбазасыБайыркы Ош улуу Сулайман-Тоосу менен сыйкырдуу жагымдуулукка ээ, түрдүү диндердин жана ишенимдердин жактоочуларын өзүнө тартып, зыяратчылар менен дервиштердин зыярат кылуучу жайы катары кызмат кылып келет.

Башка локациялар
-
Халмурзай жана Мухаммедбай түрктүн медресеси
Бүгүнкү күндө Навои, Курманжан Датка жана Ленин көчөлөрү менен белгиленген кварталдардан Оштун эски кварталдарынын белгилерин табуу кыйын. Ал өзүнүн тарыхый белгилерин дүркүрөгөн оңдоп-түзөөлөр башталган 1960-жылдары…
-
Көркөм сүрөт музейи
Тургунбай Садыков атындагы Ош облустук көркөм сүрөт музейи жергиликтүү музейлердин эң жашы. Ал 2014-жылы жергиликтүү сүрөтчүлөрдүн демилгеси менен ачылган. Бул укмуштуудай музей кол өнөрчүлөрдүн тарыхый…
-
Орто кылымдагы мончо
Сулайман-Тоонун түндүк этегиндеги орто кылымдагы мончонун калдыктары 1984-жылы павильон куруу үчүн курулуш иштерин жүргүзүп жаткан убакта күтүүсүздөн табылган.
-
Көпүрөлөр жана Ак-Буура
Ош – көп сандагы көпүрөлөрдүн жана көпүрөчөлөрдүн шаары. Биз шаарда сейилдеп жүрүп, көпүрөлөрдө сейилдеп жүргөнүбүздү сезбейбиз, алардын алдында көп сандагы каналдар жайгашкан. Көпүрөлөрдүн көпчүлүгү Ак-Буура…
-
Темир усталардын катарлары
Темир усталардын катарлары миң жыл мурункудай эле Ак-Бууранын жээгинде, эски базардын эң колориттүү бөлүгүндө жайгашкан. Ар бир күнү эртең менен бул жерден дөшүгө тийген балканын…
-
Абдулла-хан IIнин мечит-рабаты
Абдулла-хан IIнин мечит-рабаты XVI кылымдагы Шейбаниддер доорундагы тарыхий-архитектуралык эстелик, ал Сулайман-Тоонун түндүк этегинде жайгашкан, болжолдуу түрдө 1580-жылы Бухарадан Ошко чейинки, Хорезмден Хорасанга чейинки эбегейсиз чоң…
-
Мозаика доорлордун символу сыяктуу
Оштун айрым имараттарында сакталып калган монументалдык мозаика шаардын тарыхындагы совет мезгилинин визиттик картасы болуп саналат. Ошол мезгилдин рухуна толук канган мозаика паннолору Ошто биринчи жолу…
-
Кол өнөрчүлөр кварталы
Оштогу сүрөтчүлөрдүн шаардагы эң сүйүктүү кварталдарынын бири. Жергиликтүү пейзажисттердин арасында Сулайман-Тоодон кийинки эң белгилүү локация. Илгери мечит жана медреселер көп болгондугуна байланыштуу, Оштун бул бөлүгү…