
Сулайман – Тоо
Сулайман-Тоого кош келиңиздер! Сулайман-Тоо – Оштун визиттик картасы. Шаарга кайсы тараптан кирсеңиз да, тарыхый борбордон анын сыймыктануу менен көтөрүлүп турган мүнөздүү караанын көрө аласыз.
Дал ушул Сулайман-Тоонун этегинде байыркы Ош шаары пайда болгон. Археологдор тоонун түштүк капталдарындагы тектирчелерден биздин заманга чейинки 2-миң жылдыктын аягы – 1 миң жылдыктын башында Чуст маданиятынын Ош конушунун болгондугунун төгүнгө чыгарылгыс далилдерин табышкан.
Хандыктар, империялар алмашты, башкаруучулар келишти, кетишти, бир гана Сулайман-Тоо көптөгөн муундар үчүн багыт болуп калуу менен бирге өзүнүн маанилүүлүгүн жана касиетин эч качан жоготкон жок.
Кызыктуу факт. XVI кылымга чейин тоо Бара-Кух деп аталып келген, Сулайман-Тоо деп кийин аталып калган. Бирок, бул жагдайга карабастан, айтылып келген лакаптарда жана уламыштарда тоо Библия падышасы Сулаймандын (Соломон) аты менен тыгыз байланышта болгон. XIX-XX кылымдардагы тарыхый хроникаларда “Сулайман так” деп да аталып келген, бул “Сулаймандын тагы” дегенди түшүндүргөн. Ал чындыгында шаардын үстүнөн так сыяктуу көтөрүлүп, Фергана өрөөнүнүн түштүк-чыгыш четин кайтарып тургандай көрүнөт.
Турдун локациялары
- Таш бетиндеги сүрөттөрОштун миң жылдык тарыхынын айкын күбөсү болгон петроглифтер Сулайман-Тоонун дээрлик бардык жеринде кездешет. Алар көбүнчө бардык беш чокунун түштүк, чыгыш, түштүк-чыгыш жана түштүк-батыш капталдарында кездешет.
- Могол империясынын негиздөөчүсү Бабурдун бөлмөсүБул Сулайман-Тоодогу эң белгилүү тарыхый эстелик! Бул Индустан жарым аралындагы моголдордун империясынын негиздөөчүсү Захир ад-дин Мухаммед Бабурдун бөлмөсү. Мусулмандар бул бөлмөнү зыяратчылар ибадат кылуучу жана эс алуучу чакан үжүрө же медресе бөлмөсү деп аташкан.
- Сулайман-Тоодогу чокулар жана үңкүрлөрСулайман-Тоо – узундугу 1 140 метр, туурасы 569 метр болгон, Фергана өрөөнүнүн түштүк-чыгыш бөлүгүндө, деңиз деңгээлинен 1 000 метрден ашык бийиктикте, Оштун тарыхый борборунда жайгашкан беш баштуу акиташ калдыгы.
- Рушан үңкүрүндөгү музей1978-жылдын июль айынын ысык бир күнүндө Сулайман-Тоодо 752 чарчы метр экспозициялык аянттагы 13 үңкүрдө жайгашкан тарыхый-аймак таануу музейи ачылган!
- Башталыш. Ош конушу1967-жылы Ош облустук край таануу музейинин советке чейинки тарых бөлүмүнүн башчысы Елена Дружинина Сулайман-Тоонун түштүк этегинен теги жана жазуусу боюнча чуст маданиятына окшош керамика буюмдарынын фрагменттерин таап алган. Бул археологиялык табылгадан Оштун 3000 жылдык тарыхын эсептөө башталган.
- Сулайман-Тоодогу От дарбазасыБайыркы Ош улуу Сулайман-Тоосу менен сыйкырдуу жагымдуулукка ээ, түрдүү диндердин жана ишенимдердин жактоочуларын өзүнө тартып, зыяратчылар менен дервиштердин зыярат кылуучу жайы катары кызмат кылып келет.

Башка локациялар
-
Кол өнөрчүлөр
Эски базар өз кол өнөрүнүн сырларын бекем сактаган кол өнөрчүлөр менен белгилүү, ал эми алардын буюмдарына ушул күнгө чейин жергиликтүү тургундардын суроо-талабы жогору. Алар буюмдардын…
-
Абдулла-хан IIнин мечит-рабаты
Абдулла-хан IIнин мечит-рабаты XVI кылымдагы Шейбаниддер доорундагы тарыхий-архитектуралык эстелик, ал Сулайман-Тоонун түндүк этегинде жайгашкан, болжолдуу түрдө 1580-жылы Бухарадан Ошко чейинки, Хорезмден Хорасанга чейинки эбегейсиз чоң…
-
Орус православ чиркөөсү
Михайло-Архангельский храмы – Орус православ архитектурасынын жалгыз эстелиги, XIX кылымдын аягында анын айланасында “жаңы шаар” деп аталган Оштогу славян коомчулугу калыптана баштаган.
-
Мозаика доорлордун символу сыяктуу
Оштун айрым имараттарында сакталып калган монументалдык мозаика шаардын тарыхындагы совет мезгилинин визиттик картасы болуп саналат. Ошол мезгилдин рухуна толук канган мозаика паннолору Ошто биринчи жолу…
-
Навай-нан: түштүктүн даамдуу нандары
Кыргызстандын эч бир жеринде Оштогудай тандыр нандардын түрлөрүн кездештирүүгө болбойт. Бул жакта дээрлик ар бир кварталда тандырканалар бар, мында таң эртеден тартып, нан салгычтарда табитти…
-
Көпүрөлөр жана Ак-Буура
Ош – көп сандагы көпүрөлөрдүн жана көпүрөчөлөрдүн шаары. Биз шаарда сейилдеп жүрүп, көпүрөлөрдө сейилдеп жүргөнүбүздү сезбейбиз, алардын алдында көп сандагы каналдар жайгашкан. Көпүрөлөрдүн көпчүлүгү Ак-Буура…
-
Памил чай
Эгерде туура демделген көк чайдан ырахат алууну кааласаңыз, Ошко кош келиңиз! Мында жайдын эң катуу аптабында да шаар тургундары чынардын түбүндөгү секилерге отуруп алышып, ысык…
-
Ош ашы
Аш – бул Оштун негизги тамагы! Бекеринен шаар менен тамактын аталышы окшош болбосо керек. Ошто Ташкент же Самарканд ашынан айырмаланган, аштын классикалык түрүн жасашат. Андижан,…