Мозаика доорлордун символу сыяктуу

Оштун айрым имараттарында сакталып калган монументалдык мозаика шаардын тарыхындагы совет мезгилинин визиттик картасы болуп саналат. Ошол мезгилдин рухуна толук канган мозаика паннолору Ошто биринчи жолу 1960-1970-жылдары пайда болгон, ал шаардын башкы реконструкциясы башталган кез болчу. Алар сюжети жана жасалган иштин татаалдыгы менен айырмаланып турган, кээ бир паннолор смальта, керамика, мрамор жана гранит сыяктуу кымбат баалуу материалдардан жасалган.

Советтик монументалдык мозаиканын формалдуу жаңы тарыхы 1954-жылы башталган, анда совет өкмөтүнүн башчысы Никита Хрущёв советтик курулушчуларды имараттардын сыртын кооздоодон баш тартып, аны мозаикага алмаштырууга үндөгөн. Ошондуктан, совет мозаикасынын гүлдөп өсүшү 1960-1970-жылдарга туш келген.

Оштогу совет доорундагы бардык мозаикалардын ичинен Султан Ибраимов атындагы Улуттук драма театрынын дубалындагы паннону бөлүп көрсөтүүгө болот, аны православ сүрөтчүлөрү, монументчилер жана скульпторлор жасаган.

Кыргыз Республикасынын эл сүрөтчүсү Теодор Герцен 1974-жылы чоң чыгармачыл топтун курамы менен театрды жалпы көркөм кооздоонун үстүндө иштеген. Ал үчүн смальта мозаикасы, кооз айнектер жана жыгач оюулар колдонулган.

Көк, көгүш, алтын жана ак түстөр басымдуулук кылган «Театр» жана «Артист жаштар» мозаикалык эмгектери эң кайталангыс паннолор болуп саналат. Паннодогу бардык персонаждар жана аксессуарлар театр искусствосунун түрлөрүнө жана жанрларына көңүл бурууга үндөп, бай театр жашоосун чагылдырат..

Советтик монументалдык искусствонун тарыхында Ош курулуш колледжинин, мурунку Ош насос заводунун дубалдарында, Ошко Нариман айылы тараптан кире бериште жана Ош тигүү фабрикасындагы масштабдуу паннолор социалисттик жашоонун ачык күбөлөрү катары өзгөчө орунду ээлейт. 

Совет стилиндеги жарнаманын ролун ойногон паннолор тууралуу өзүнчө айта кетүү керек. Мисалга алсак, беш кабаттуу үйдүн дубалындагы «Аэрофлоттун» билеттерин сатуу боюнча телефон кызматы бар панно же коңшу үйдөгү Олимпиада аюусу түшүрүлгөн панно.

  • Ош чеби

    Ош чеби 1919-жылы Россия падышалыгы убагындагы мурунку аскер казармаларынын ордуна курулган, “жаңы шаардын” дал борборундагы Курманжан Датка жана Ломоносов көчөлөрүнүн кесилишинде жайгашкан.

  • Памирге болгон жол Оштон башталат!

    Оштогу өзгөчө эстеликтердин бири! Памир тракты – дүйнөдөгү эң бийик тоолуу жолдордун бири, 1894-жылы Россия империясынын армиясынын саперлору Мицкевич, Бураковский жана Зараковский тарабынан эски кербен…

  • Эстеликтер алмашкан доорлордун символу сыяктуу

    Оштун борбордук аянтында коммунисттердин жол башчысы Владимир Лениндин эстелиги дагы деле турат, ал 1985-жылдын май айында тургузулган. 11 метр бийиктиктеги эстелик 12 метрлик постаментте көтөрүлгөн.…

  • Мозаика доорлордун символу сыяктуу

    Оштун айрым имараттарында сакталып калган монументалдык мозаика шаардын тарыхындагы совет мезгилинин визиттик картасы болуп саналат. Ошол мезгилдин рухуна толук канган мозаика паннолору Ошто биринчи жолу…


  • Эң майда мантылар

    Майда манты – Ош ашканасынын вегетариандык тамактарынын эң белгилүүсү. Мурун аны көлөмүнө карап, «чычкан-манты» деп аташчу. Элдин арасындагы дагы бир аталышы «эки тыйын манты», анткени…

  • Улуттук драма театры

    Султан Ибраимов атындагы Ош улуттук драма театры Кыргызстандагы ири жана православ театрларынын бири. Театр 1972-жылы түзүлгөн, театрдын жаңы имараты курулганга чейинки эки жылдын ичинде артисттер…

  • Алтын базар

    Эски базарга болгон саякатты Шейит-Дөбө тарыхый кварталындагы Ленин көчөсү тараптан өтүүчү эски өтмөктөн баштоону сунуштайбыз. Көчөдөн ал жак көрүнбөйт, өтмөк жарнама тактайлары менен тосулуп калган.…

  • Памирге болгон жол Оштон башталат!

    Оштогу өзгөчө эстеликтердин бири! Памир тракты – дүйнөдөгү эң бийик тоолуу жолдордун бири, 1894-жылы Россия империясынын армиясынын саперлору Мицкевич, Бураковский жана Зараковский тарабынан эски кербен…