Алтын базар

Эски базарга болгон саякатты Шейит-Дөбө тарыхый кварталындагы Ленин көчөсү тараптан өтүүчү эски өтмөктөн баштоону сунуштайбыз. Көчөдөн ал жак көрүнбөйт, өтмөк жарнама тактайлары менен тосулуп калган. Бул өтмөк жарда курулган үйлөрдүн жана соода жайларынын ортосунда жайгашкан тар, кээ бир жерлери ийри-буйру болгон өтмөк  болуп саналат.

Өтмөк адаттан тыш жерде жайгашкандыктан, тар көчөлөрү бар чыгыш шаарларынын чыныгы көрүнүштөрүн чагылдыруу үчүн бул жерде тасмалар көп тартылат. 1983-жылы белгилүү кыргыз режиссеру Болот Шамшиев бул өтмөктө уюшкан кылмыштуулук менен күрөшүүгө арналган “Карышкырдын үңкүрү” блокбастери үчүн куугун сценасын тарткан. Бул тасма мафия жөнүндөгү биринчи советтик фильм.

Ушул өтмөк менен төмөн жакка түшсөк, “Алтын-базарга” (“Золотой базар”) туш болобуз, мында аялдар зер буюмдарды, көбүнчө алтын буюмдарды сатып олтурушат. Жергиликтүү айымдардын арасында күмүш буюмдар бааланбайт. Бул жерде дүкөн же зер буюмдар текчелери жок, кызуу соода колдон колго өтүү менен жасалат. Жол бойлорунда зергерлердин күркөлөрү жайгашкан, мында алар зер буюмдарды каалагандай өлчөмдө жасап, сапатын баалап беришет.

Жергиликтүү аялдар көбүнчө аралашмасыз жана башка таштар кошулбаган чоң алтын буюмдарды баалашат. Оштуктар үчүн мындай зер буюмдар банк эсеби катары да кызмат кылат. Турмуш жолуна аттангандан кийин бардык зер буюмдар анын жеке мүлкү болуп саналат жана аларды өз каалоосуна жараша тескей алышат. Ошондуктан, аялдар өздөрүндө алтын көп болушу үчүн чоң зер юуюмдарды сатып алууга аракет кылышат. Айымдар аларды сатат, алмаштырат, күрөөгө коет.

Курамында алтыны аз дизайнердик зер буюмдарды сатуу жана алмаштыруу кыйын. Ошондуктан, бул базардан андай буюмдарды таба албайсыз. Бирок, ХХ кылымдын башында жана ортосунда аябай белгилүү болгон кызыл көздүү накта алтын шакектерди жана сөйкөлөрдү, чыгыш стилиндеги зер буюмдарын сатып алууга болот.